چیستی و چگونگی اندیشکده ها در سراسر جهان

 چیستی و چگونگی اندیشکده ها در سراسر جهان:

🔘 جنگ‌ها،تحریم‌ها،توطئه‌ها،کمک‌های مالی،استراتژیهای رسانه‌ای،تهدیدها و موضع گیری‌های دولت مردان چگونه شکل میگیرد؟

🔘 چه کسانی در پشت صحنه دولت‌ها به طراحی سناریو‌ها مشغولند؟

🔘 جهت دهی به دولت مردان را در اجرای سیاستها،چه کسانی برعهده دارند؟

🔘 تصمیم سازی چیست و چه نهاد‌هایی به آن مشغولند؟

🔵 شاید همگان فکر می‌کنند اداره کشورهای جهان توسط رئیس جمهور،وزرا،نمایندگان مجلس و دیگر اُرگان‌های هر کشور صورت می‌پذیرد.

🔴 اما باید بدانیم نهادهایی ناشناخته وجود دارند که نقش اصلی را در راهبَرِی کشورهای جهان،به خصوص آمریکا بر عهده دارند،این نهادها همان اندیشکده‌ها یا اتاق‌های فکر هستند.

🔵 در ادامه مباحث به چیستی و چگونگی کار تعدادی از این نهادها خواهیم پرداخت.

🔘 اندیشکده‌ها نهادهایی هستند که در حوضه‌‌هایی همچون: استراتژی‌های سیاسی،سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی،مسائل نظامی و اقتصادی،تکنولوژی،نوآوری‌ها و در نهایت به امور مرتبط با سبک زندگی و تمامیِ دیگر موضوعات کلان حال و آینده میپردازند.

🔘 ظاهرا بسیاری از این موسسات در نگاه اول غیرانتفاعی هستند اما در واقع همه آنها تحت حمایت دولت های خود قرار دارند.

.

🔘 بعضی از آنها بودجه خود را مستقیما از دولت‌ها گرفته و یا به وسیله گروهای سیاسی،کارتل‌های اقتصادی،میلیاردرها و خاندان های سلطنتی پشتیبانی می شوند.

🔘 واژه اندیشکده اولین با در دهه 1950میلادی مطرح شد ولی وجود چنین موسساتی به نیمه اول قرن 19 برمیگردد،سال 1831 زمانی که موسسه مطالعات امنیتی و دفاعی در لندن تاسیس شد ...  

🔘 هدف این مرکز که به دستور دوکِ برینگتونِ انگلیس تاسیس شد،افزایش قدرت نظامی و سیطره دریایی پادشاهی انگلیس،بر دریاها و جهان بود،حدود یک قرن بعد،ظهورِ اینستیتو بروکینگز در سال 1916 اندیشکده‌ها را وارد عصری جدید کرد و در جایگاه و کارکرد و اهمیتِ حضور آنها تحولی عظیم پدید آورد و دولت مردان از آنها به خوبی استقبال کردند که با این روند بعد از سال 1945 تعداد اندیشکده‌ها رشد چشم گیری یافت و حوضه فعالیت آنها نیز گسترده‌تر شد.

🔘 تحولات دوران جنگ جهانی دوم بود که اهمیت اندیشکده ها را دوچندان کرد.

🔘 در فرهنگ آمریکا اصطلاح اندیشکده و اتاق فکر به محلی اطلاق میشده که استراتژیست‌ها،راجع به نقشه‌های جنگی بحث و تبادل نظر می‌کردند،اما به تدریج اصطلاح اندیشکده به موسساتی گفته شد که پیشنهاد های نظامی و سیاسی ارائه میدادند.مانند: 

🔘 بنگاهِ "رَند" که در سال 1946 به عنوان شاخه‌ای از هواپیمایی داگلاس شکل گرفته و در سال 1948 مستقل شد.

🔘 یکی از اساسی‌ترین ماموریت‌ها و نقش‌های اندیشکده‌ها در اَیالات متحده آمریکا،مدیریت و شکل‌دهیِ سیاست خارجی کاخ سفید می‌باشد...

🔘 در قرن بیستم تعداد اندیشکده‌ها رفته رفته در اَیالات متحده،کانادا و اروپای غربی افزایش یافت اما رشد قارچ گونه اندیشکده‌ها در سراسر جهان به دهه 1980 میلادی برمی‌گردد که نتیجه تاثیر جهانی شدن،پایان جنگ سرد و ظهور مشکلات مشترک بین‌المللی بود.

🔘 تاثیر جهانی شدن روی اندیشکده‌ها بیشتر از همه در آفریقا،اروپای شرقی،آسیای مرکزی و بخش هایی از جنوب شرقی آسیا مشهود بود که بیشترشان هم در 15 سال اخیر تاسیس شدند.

🔘 هرچند بیشتر اندیشکده‌های قدیمی در طول جنگ سرد تشکیل شدند که تمرکزشان روی روابط بین الملل،مطالعات امنیتی و سیاست خارجی بود.

🔘 اما یکی از اساسی‌ترین ماموریت‌ها و نقش‌های اندیشکده‌ها در اَیالات متحده آمریکا،مدیریت و شکل‌دهیِ سیاست خارجی کاخ سفید می‌باشد،به طوری که اگر به رفتارهای چند دهه اخیر ایالات متحده در حوزه بین‌المللی نگاهی بیاندازیم نقش اندیشکده‌ها در شکل دهی این سیاست‌ها به خوبی قابل لمس و مشاهده است....

🔘 از این رو میتوان اینگونه استدلال کرد که شناخت رفتارهای بین‌المللی کاخ سفید مستلزم شناخت این گونه نهادهاست.

🔘بر خلاف نام موسسات مطالعات سیساسی و راهبردی آمریکایی آنها در عمل،فارق از ایدئولوژی‌ خود،فکر تولید نمی‌کنند بلکه صرفا به فکر تصمیم‌سازی و جهت‌دهی به سیاست‌ها در راستای منافع حامیان مالی خود بوده و در مرحله بعدی در صدد توجیه راهبُردهای سیاست‌مداران کاخ سفید هستند.

🔘 🔴 نکته دارای اهمیت،نفوذ غیر قابل انکارِ لابی صهیونیسم بر اندیشکده‌ها مانند سایر مراکز فکری،اقتصادی و سیاسی ایالات متحده است.

🔘 علی‌رقم جمعیت کمتر از 3درصدی یهودیان در آمریکا،لابی قدرتمند صهیونیسم-سرمایه‌گرا برای تامین منافع رژیم صهیونیستی،تمام ارکان قدرت در ایالات متحده را تحت فشار می‌گذارد.

🔘 علاوه بر نهادهای رسمی و حکومتی، رسانه‌ها،موسسات و اندیشکده ها هم تحت این فشار قرار دارند چرا که این رسانه‌ها و اندیشکده‌ها نقش اساسی در شکل‌دهی افکار عمومی آمریکا و به خصوص در جلب رضایت مردم از رژیم صهیونیستی دارند.

🔘 روند تاریخی نقش‌آفرینی اندیشکده‌ها در مراحل تصمیم‌گیری سیاست خارجی آمریکا به 3 دوره،قابل دسته بندیست:

1-نسل اولِ اندیشکده‌ها (1916 تا آغاز جنگ جهانی دوم):

🔘 در این دوره اندیشکده‌ها بیشتر به عنوان منابع تحقیقاتِ آکادمیک بشمار میرفتند،کارکرد برخی اندیشکده‌ها مانند:

🔘 بنیادِ کارنِگی یا موسسه بروکینگز،اولیوت بخشی به انجام تحقیقات دانشگاهی با کیفیت بالا بود و مهمتریم فعالیت آنها را انتشار کتاب،مجله و سایر اطلاعات مورد نیاز مراکز تصمیم‌گیری سیاست خارجی آمریکا تشکیل میداد.

2-نسل دومِ اندیشکده‌ها (آغاز جنگ جهانی دوم تا دهه 1980):

🔘 در آغاز جنگ جهانی دوم و آغاز نظام دوقطبی در جهان،به دلیل حجم کاری بالای دیپلماسی خارجی آمریکا نیاز به مشاوره‌های مستقل در زمینه سیاست خارجی برای سیاست‌گذاران آمریکا پررنگ‌تر شد و اندیشکده‌ها نقش مشاوران سیاسی را پیدا کردند.

به عنوان مثال :

🔘 بنگاهِ رَند در سال 1984 به منظور ارتقا و حمایت از منافع امنیتی کاخ سفید در دوران عصر اتمی تاسیس شد.

3-نسل سومِ اندیشکده‌ها (پایان جنگ سرد تا به امروز):

🔘 در این دوران اندیشکده‌ها بر خلاف اتاق‌های فکر سال‌های اولیه قرن بیستم که تمایلی به درگیر شدن در مباحث سیاسی نداشتند مستقیما وارد حوضه‌های تصمیم گیری و تصمیم‌سازی سیاست خارجی کاخ سفید شدند و به عنوان بازوهای فکری دولت‌ها ایفای نقش نمودند.

🔘 اندیشکده‌های راهبردی بین‌المللی مانند:

(CATO Institute)

اینستیتو کاتو

و

(American Enterprise Institute)

اَمِریکَن اینترپرایز اینستیتو

از این جمله هستند

🔘 امروزه تمامی اندیشکده‌های مطرح به منظور افزایش نفوذ و سیطره خود بر دیگر دولت‌ها در کشورهای مختلف شعبه دارند،این شعبات با ایجاد کانال و مجرایی بین اندیشکده اصلی با فعالین سیاسی و اجتماعیِ کشورهایِ هدف،به بست و افزایش شناخت و نفوذ اندیشکده اصلی کمک می‌کنند.برای نمونه:

(Carnegie Endowment for International Peace)

بنیاد کارنِگی برای صلح جهانی

در کشورهایی که برای ایالات متحده هدف محسوب می‌شوند دفاتری را راه‌اندازی کرده است.

🔘 شعبه پکن در چین،شعبه بیروت در لبنان و شعبه مسکو در روسیه